نکاتی از سوره شریفه حمد - آیه 1

نکاتی از سوره شریفه حمد - آیه 1، با آرزوی قبولی طاعات و عبادات شما دوستان عزیز به درگاه خداوند یکتا، از امروز نکات سوره حمد رو براتون میگم. آیه اول:

«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ»

یک توضیح بدم اینکه، بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ، یک آیه هست، آیه شماره یک سوره حمد محسوب می‌شود و یک بار هم نازل شده، و اینکه ما برای تمام سوره ها این آیه را در ابتدا می خوانیم برای ادای احترام هست و خودمان این کار رو انجام میدیم. بسم الله الرحمن الرحیم، اسم در اینجا به معنای نام نیست بلکه بر یک صفتی دلالت می‌کنه، مثل اسم یحیی که از ریشه حیات می‌آید، به این معنا که وجود چنین شخصی حیات بخش است برای جامعه، جامعه را از افسردگی و رخوت ناشی از جهالت‌ها نجات می‌دهد. اسم معمولا همان صفتی است که ما داریم، الله همان اسم ذات خداوند است. خدا یک کلمه فارسی است و در گذشته لقب پادشاهان بوده و آنها را خدایگان می خواندند که صاحب معنا می‌شود. در قرآن هم آمده که خداوند را با اسما یا همان صفات زیبا و نیکوی فراوانی که دارد بخوانید. الله اسم ذات خداوندی است و زیرمجموعه هایی هم دارد که در قرآن مطرح شده و پیامبران هم خداوند را تنها با نام الله نمی‌خواندند، برای مثال خداوند را با این صفات یاد می‌کردند: یا قریب المجیب، ای اجابت کننده بسیار نزدیک. یا سمیع الدعا، ای شنوای دعاها، یا غفور و یا رحیم و صدها اسم و صفت نیکوی خداوندی که در قرآن ذکر شده. آنها خداوند را از یک دریچه تنگ نگاه نمی‌کردند، آنها خداوند را خیلی وسیع تر و با افق خیلی گشاده می‌دیدند. قرآن وقتی می‌فرماید خداوند را با صفات بی نهایت نیکو و زیبایش بخوانید، به این علت است که نسب به خداوند معرفت یا همان شناخت بیشتری پیدا کنیم تا دیدمان نسبت به پروردگار عالم وسیع‌ بشود. بسم الله، سوال، کدوم الله؟ اشاره به کدام صفت خداوندی دارد؟ جواب، خداوند رحمان و رحیم، خداوندی که هم رحمان است و هم رحیم، در ترجمه‌های فارسی نوشته می‌شود به نام خداوند بخشنده و مهربان هر دو از یک ریشه هستند منتها چون معادلش را در فارسی نداریم به این صورت معنا شده. با یک مثال توضیح بدم براتون که تفاوت این دو صفت خداوندی رحمان و رحیم را بهتر متوجه بشید، تصور کنید کلاس درسی را که معلم را به تمام شاگردان به یک نسبت تعلیم می‌دهد، این همان صفت رحمانیت خداوند هست که شامل تمام شاگردان به یک نسبت می‌شود، همان رحمت عام هست. ولی در عین حال معلم توجه می‌کند به شاگردانی که فعالیت بیشتری در کلاس دارند، توجه بیشتری نسبت به درس و معلم از خودشان نشان می‌دهند، بیشتر از بقیه همشاگردی‌هایشان کنجکاوی می‌کنند، سوال‌های بیشتری برایشان پیش می‌آید...